Жалпы тәжірибелі дәрігерлік қызмет

Қазақстан Республикасы Президентінің 17.01.2014 жылғы «Қазақстан жолы -2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына жолдауы бастапқы медициналық санитарлық көмекті әрі қарай дамыту бойынша Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы басым бағыттарын айқындап берді.

Бастапқы медициналық санитарлық көмек көрсету тұрғындар мен денсаулық сақтау жүйесінің қатынасуының бірінші деңгейін көрсетеді, денсаулықты қорғаудың үздіксіз үдерісінің бірінші кезеңі әрі қарай мамандандырылған медициналық көмек көрсету қызметімен толықтырылады. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011 -2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру үшін бастапқы медициналық санитарлық көмек көрсетудің тиімді әдіс – тәсілдері мен түрлерін өңдеу және енгізу, кешенді жетілдіру жұмыстарын жүргізу, амбулаторлық емханалық көмек көрсету тиімділігі мен сапасының қажетімділігін арттыру мақсатында Қазақстан Республикасының Президенті 29.11.2010 жылы №1113 каулысын бекітті.

Бастапқы медициналық санитарлық көмек көрсетудің заманауи үлгісі пациентке, отбасына және қауымдастыққа тұспалданып сипатталады:

–         қызмет көрсетудің отбасылық қағидалары дамиды;

–         әлеуметтік қоршаған ортада орналасқан, денсаулық мәселелері бар тұлға ретінде пациенттерге көзқарас қалыптастыру;

–         әлеуметтік жұмысшылар және психолог мамандарының болуы;

–         тиімді профилактикалық технологияларды қолдана отырып, тұрғындардың мінез – құлқының зор үлгісін қалыптастыру (инновациялық профилактикалық қызметтер);

–         азаматтарды өз денсаулығына ынтымақты жауапкершілікті дағдыландыру.

Аймақтық қызметті жалпы тәжірибелі дәрігерлік тәжірибесіне бірте – бірте ауыстыру  (әрі қарай – ЖТД) Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың мемлекеттік бағдарламасының басым бағыттарының бірі. Осы бағдарламаны іске асыру мақсатында №7 қалалық емханасы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік коммуналдық кәсіпорынында бастапқы медициналық санитарлық көмек көрсетуді (әрі қарай  БМСК) ЖТД тәжірибесіне ауыстыру бойынша белсенді жұмыс жүргізілуде.

2015 жылдың соңына дейін БМСК қызметкерлерінің 75%-ы ЖТД тәжірибесіне ауыстырылады, ал 2016 жылдың ІІ – жартыжылдығында аймақтық қызмет толығымен жалпы дәрігерлік  тәжірибеге ауыстырылады. Жалпы тәжірибелі дәрігердің ең басты мақсаты – отбасы денсаулығын сақтау, алғашқы медициналық көмек көрсету, жас шамасына, ауру түріне қарамастан науқастарды емдеу.  Жалпы дәрігерлік тәжірибелік жұмыста орта буын медицина қызметкерлері маңызды рөл атқарады. Әрбір отбасының әлеуметтік жағдайын, отбасы мүшелерінің денсаулық деңгейін біле тұра, аурудың даму ерекшеліктерін, өз пациенттерінің сенімін, абыройын пайдалана отырып, отбасылық медбикесі тек үйлестіру қызметімен айналысып қана қоймай, сонымен қатар нақты профилактикалық іс – шараларды өңдеп, іске асырумен айналысып, пациенттерге медбикелік күтім жоспарларын өңдеп, жүзеге асыруды әрбір отбасының өмір шарттарына сәйкес жүргізеді.                                                                                        Біздің емханада әрбір ЖТД –ге бекітілген тұрғындар саны  2200-2700, мұндай көрсеткіш әлемдік көрсеткіштердің салыстырмалы шамасына сәйкес. Біздің емханадағы ЖТД қызметкерлеріне жүктелген жұмыс мөлшері –  бір ауысымда 25- пациент қабылдайды (қабылдау ұзақтығы -5 сағат). ЖТД барлық аймақтары 3 орта буын медицина қызметкерімен жасақталған. Дәрігерлер жұмысты медбикелерге табыстау уәкілеттігін жүргізеді.  ЖТД жұмыс орындары Қазақстан Республикасының Денсаулық Сақтау Министрлігінің порталдарына, бағдарламаларына, интернетке кірістірілген компьютерлермен жасақталған. Біздің емханада бөлімшелердегі жұмысты ұйымдастыру барысында ЖТД дәрігерлерінің қабылдау кестелері (терапевтердің) ЖТД дәрігерлерімен (педиатр) ЖТД дәрігерлері қатарласып жүргізіледі, бұл олардың кәсіптік қарым – қатынас жасау, бір – бірімен кеңесу мүмкіндігін арттырады. Бірақ ЖТД тәжірибесін толығымен енгізу кейбір мәселелерді ушықтыруы мүмкін, ересектерді де балаларды да қабылдайтын жалпы тәжірибелі дәрігерлерге қандай да бір сенімсіздік туындауы мүмкін. Осындай келеңсіздіктерді болдырмау мақсатында емханада ЖТД тәжірибесінің артықшылықтары туралы тұрғындар мен медицина қызметкерлері арасында кең ауқымды түсіндіру жұмыстары жүргізілуде.                                                                    Жалпы тәжірибелі дәрігер (отбасылық дәрігер) – ол дәлелді медицинада  шет елдердегі отбасылық дәрігерлердің институттарын дамыту бойынша оңды тәжірибе. Қазіргі уақытта ауылды жерлерде жұмыс істейтін дәрігерлер шын мәнінде отбасылық дәрігерге айналғалы қашан?          ЖТД  дегеніміз – бұл «Медицина мәселелері бойынша отбасылық қорғаушы».  Жалпы тәжірибелі дәрігер тұтас отбасын емдейді, сондықтан да, отбасының барлық мүшелерінің балалардан бастап аға буын өкілдеріне дейінгі тұрғындардың денсаулық жайын білетін тұлға ретінде есептеледі. Баршамызға мәлім, бала денсаулығы, оның ата – анасының денсаулығынан бастау алады.

 

№7 Қалалық емханасының

 бас дәрігері                                                                 Д.А.Сарсенова